Thời gian gần đây, hoạt động họ, hụi, biêu, phường (gọi tắt là hụi) ngày càng đa dạng, phức tạp, biến tướng thành lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, cho vay lãi nặng. Có trường hợp, chủ hụi tổ chức cùng lúc nhiều dây hụi đông thành viên, giá trị lớn, không quản lý được các dây hụi dẫn đến mất khả năng thanh toán hoặc không chịu chi trả dẫn đến một số các vụ việc vỡ hụi gây hậu quả nghiệm trọng cho cá nhân, tổ chức. Qua rà soát, hiện tại toàn huyện Thạnh Phú có 365 dây hụi, với 131 chủ hụi, 3.279 hụi viên, tổng giá trị các phần hụi khoảng 255,7 tỷ đồng; tất cả các hoạt động hụi chưa được đăng ký, quản lý theo quy định; đã xảy ra nhiều vụ “vỡ hụi” tại địa phương, gây thiệt hại lớn tài sản của người dân, dẫn đến tranh chấp, khiếu kiện, đòi nợ…, gây mất an ninh, trật tự.
Ảnh minh hoạ
Tâm lý người tham gia góp hụi còn mang tính chủ quan, ít quan tâm đến các quy định của pháp luật; chủ yếu dựa vào sự uy tín và thân quen, tin tưởng lẫn nhau nên chỉ giao kết bằng miệng hoặc ghi chép đơn giản, không lập thỏa thuận về dây hụi nên rủi ro rất cao; dễ phát sinh tranh chấp, lừa đảo, chiếm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản khi không thực hiện đúng cam kết, thỏa thuận với nhau tác động xấu đến người tham gia hụi và trật tự kinh tế - xã hội.
Để góp phần thực hiện đúng các quy định pháp luật về hụi các cá nhân khi tham gia hụi cần nắm rõ một số nội dung như sau:
Một là, người dân chỉ tham gia dây hụi khi biết rõ các thành viên tham gia dây hụi, tạo liên kết và tương tác giữa các thành viên (như lập nhóm zalo các thành viên tham gia để nắm được thông tin hoạt động của dây hụi);
Hai là, không nên tham gia dây hụi quá đông thành viên; không nên tham gia dây hụi mà chủ hụi là chủ của nhiều dây hụi cùng lúc, sinh sống và thu nhập từ việc làm chủ hụi;
Ba là, lưu giữ các chứng từ, sổ sách khi tham gia chơi hụi;
Bốn là, thỏa thuận về biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong trường hợp không chắc chắn chủ hụi, thành viên thực hiện được nghĩa vụ đóng hụi, trả họ;
Năm là, phản ánh với cơ quan có thẩm quyền (công an, UBND xã) về các hành vi không trung thực (thiếu minh bạch, thông tin không chính xác liên quan đến dây hụi), đi khỏi nơi cư trú, sử dụng tiền góp của thành viên vào việc khác... để kịp thời ngăn chặn xử lý vi phạm pháp luật.
Sáu là, đối với chủ hụi, yêu cầu chủ hụi trực tiếp thực hiện việc thông báo đầy đủ cho UBND xã về dây hụi theo đúng quy định của Nghị định số 19/2019/NĐ-CP ngày 19/02/2019 của Chính phủ Về họ, hụi, biêu, phường.
Đề nghị người dân nâng cao ý thức cảnh giác và thực hiện đúng quy định của pháp luật khi tham gia hụi để tránh các hậu quả đáng tiếc xảy ra.
Điều 16, Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31-12-2021 của Chính phủ quy định vi phạm quy định về hụi sẽ bị xử lý như sau:
1. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Không thông báo cho các thành viên về nơi cư trú mới trong trường hợp có sự thay đổi;
b) Không thông báo đầy đủ về số lượng dây hụi, phần hụi, kỳ mở hụi hoặc số lượng thành viên của từng dây hụi mà mình đang làm chủ hụi cho người muốn gia nhập dây hụi;
c) Không lập biên bản thỏa thuận về dây hụi hoặc lập biên bản nhưng không có các nội dung chủ yếu theo quy định của pháp luật;
d) Không lập sổ hụi;
đ) Không giao các phần hụi cho thành viên lĩnh hụi tại mỗi kỳ mở hụi;
e) Không cho các thành viên xem, sao chụp sổ hụi và cung cấp các thông tin liên quan đến dây hụi khi có yêu cầu;
g) Không giao giấy biên nhận cho thành viên khi góp hụi, lĩnh hụi, nhận lãi, trả lãi hoặc thực hiện giao dịch khác có liên quan.
2. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Không thông báo bằng văn bản cho Ủy ban nhân dân xã nơi cư trú về việc tổ chức dây hụi có giá trị các phần hụi tại một kỳ mở hụi từ 100.000.000 đồng trở lên;
b) Không thông báo bằng văn bản cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú về việc tổ chức từ hai dây hụi trở lên.
3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Lợi dụng việc tổ chức hụi để cho vay lãi nặng mà lãi suất cho vay vượt quá tỷ lệ lãi suất theo quy định của Bộ luật Dân sự;
b) Tổ chức hụi để huy động vốn trái pháp luật.
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại khoản 3 Điều này.